Maak racisme bespreekbaar en breng het bovenhuids
Het gesprek erover is ongemakkelijk en pijnlijk. We gaan het gesprek erover liever uit de weg. Mensen die racisme ervaren voelen zich maar al te vaak onbegrepen. De kwetsuren blijven nog te zeer onderbelicht en onderhuids.
Avansa Centraal-Vlaanderen gaat het ongemakkelijke gesprek over racisme en discriminatie aan. Een element daarvan is: wat het veroorzaakt aan pijn, verdriet, boosheid en hoe het mensen tekortdoet. Zo willen we de effecten van racisme en discriminatie die onder je huid kruipen Bovenhuids brengen.
Via projecten, activiteiten en de website bovenhuids.be versterken we mensen die mikpunt zijn van racisme en discriminatie. We versterken hun roep om erkenning en waken er mee over dat hun stem gehoord wordt in het publieke debat
Geen mikpunt, wel bondgenoot
Daarnaast sensibiliseren we ook mensen die zelf geen mikpunt zijn maar zich principieel en in de praktijk verzetten tegen onrechtvaardige behandeling van anderen. Door vorming en deelname aan netwerken ondersteunen en versterken we bondgenoten tegen racisme en discriminatie.
Iedereen die zelf geen mikpunt is van racisme en discriminatie heeft immers een belangrijke rol te spelen. Zo is het als getuige van grensoverschrijdend gedrag belangrijk om de kant van de belaagde te kiezen en dat te laten horen en voelen. Verder maken medestanders en bondgenoten van doelwitten van racisme en discriminatie gebruik van hun geprivilegieerde positie om racisme in al zijn vormen aan te klagen en te bestrijden.
Waar de twee doelgroepen samenkomen ontstaan ook onderlinge netwerken. Dit samen-leren, samen-ervaren, samen-zijn schept een gevoel van verbondenheid en actieve hoop.
Onze eigen organisatie racismewijzer maken is een belangrijk langetermijndoel. Doorheen Bovenhuids streven we o.a. naar samenwerking met (een community van) mensen van kleur/met een migratie-achtergrond die dit mee realiseren.
Het doel van dit alles: door dialoog en sociaal-artistiek werk bijdragen aan een vreedzame, democratisch samenleving waarin alle burgers gelijkwaardig participeren.
Nieuwsgierig naar onze plannen voor de toekomst? Hou bovenhuids.be in de gaten!
Contact: Sofie Verspeeten, sofie.verspeeten@avansa.be of via gsm
0488/063388
Het afgelopen voorjaar gingen we in Ninove aan de slag met een groep mensen die zélf racistische en discriminerende uitspraken en gedrag ervaren. Avansa Centraal-Vlaanderen vzw en Teledienst-De Knoop vzw brachten 12 mensen samen.
Onder begeleiding van Adriana Barcenas en Sofie Verspeeten gingen zij op zoek naar hoe zij zich voelen wanneer zijzelf racisme en discriminatie ervaren. De vragen die zij hen stelde:
Het antwoord op deze vragen symboliseerden zij elk in een eigen masker. In een volgende stap ging Adriana samen met de groep op zoek naar de collectieve boodschap van de maskers en hun makers. Dit resulteerde in een kunstinstallatie. Het werd een kunstwerk dat de toeschouwer uitnodigt om actief te participeren: zich te verplaatsen in de huid van de groepsleden van het project én terug te geven wat dat met jou als toeschouwer doet.
Tot slot, deze kunstinstallatie symboliseert de impact van racisme en discriminatie op elk van deze mensen. Maar tegelijk ook de veerkracht en het talent van elk van hen.
Video
Een video bracht het proces en alle betrokkenen met hun boodschap in beeld. Hij geeft achtergrond bij de doelen, het verloop en de resultaten. En ten slotte komen er bezoekers aan het woord die reageren op wat ze zagen.
Klankbordgroep
Een groep experten kwam driemaal samen om de begeleiding van het project te voeden en feedback te geven. De groep bestond uit Rachida Ouchoukout, coach en trainer in diversiteit, Céline Gaza, performance-kunstenaar en anti-racisme facilitator en Maryam Tawfiq Marwan, projectverantwoordelijke Mind-Spring (collectieve traumaverwerking voor vluchtelingen) CAW Oost-Vlaanderen.
Een krachtig statement in een publiek gebouw in Ninove (22 maart tot 5 april)
Gedurende twee weken werd de installatie tentoongesteld in het Oud Stadhuis van Ninove. Een feestelijke opening met alle deelnemers en hun naaste vrienden en familie op 22 maart, net na de Internationale Dag tegen Racisme en Discriminatie, bekroonde het project met erkenning en een gevoel van samenhorigheid, voldoening en ontlading.
Vanaf die dag kwamen in deze mooie ruimte zowel individuele geïnteresseerden als groepen op bezoek. Er werden rondleidingen gegeven door de begeleiders samen met deelnemers die vertelden over hun ervaring met het project. Opmerkelijk was dat mensen die aanvankelijk terughoudend waren, meer en meer op de voorgrond traden om hun trots en zelfzekerheid vrijelijk te uiten.
In de prachtige Spiegeltent die jaarlijks een tijdje in Ninove staat, organiseerde vzw De Knoop, partner in Bovenhuids, een netwerkevenement met als titel 'Word jij een kaffeegieter?' Bedoeling was om mensen aan te sporen open en gastvrij met mekaar in dialoog te gaan, zoals de Ninovieters vanouds deden tegenover de bedevaarders naar Halle.
De expo Bovenhuids werd er getoond en deelnemers aan het project namen samen met een begeleider plaats op het podium voor een salongesprek.
Zoals in Ninove, was ook in Aalst de tentoonstelling vrij te bezoeken door individuen en groepen. Deze keer was de locatie een voormalige kapel, tegenwoordig ‘een stille plek in de stad’, uitgebaat Emmaüs, een vrijwilligersorganisatie met een inspirerende werking. De video werd bij de installatie vertoond. Tijdens het eerste weekend was er in de stad ook een kunsttentoonstelling op verschillende locaties in de stad en werden er een 50-tal bezoekers verwelkomd. Ook hier kwamen groepen op bezoek.
Reacties van bezoekers
Zoals hierboven vermeld, ging het om een interactieve tentoonstelling. Bezoekers werden geconfronteerd met vragen over eigen gevoel en gedrag die prijken op deuren die gesloten blijven. Ze werden uitgenodigd om achter de deur ‘in de huid te kruipen’ van iemand met een andere kleur. Hen werd gevraagd om in een spiegel te kijken, voor ze de maskers bekeken die elke individuele deelnemer gemaakt had. Pas als laatste stap zagen de bezoekers de maskers die elk een sterk gevoel uitdrukken -afschuw, verdriet, moedeloosheid, teleurstelling…- De maskers vormen geen verwijt, geen beschuldiging, maar tonen kwetsbaarheid en gekwetstheid…en roepen bezoekers uit om op hun beurt uitdrukking te geven aan hun gevoel.
Vormingsmomenten binnen het thema Bovenhuids zijn in voorbereiding voor het najaar.
De avonden richten zich tot mikpunten van racisme en discriminatie én hun bondgenoten.
Meer info
Contacteer Sofie Verspeeten
Als we racisme willen begrijpen, dan moeten we ons informeren. Je vind hier heel wat tips om je meer te verdiepen in het onderwerp. Het zijn boeken, films, podcast die de moeite waard zijn en je wat meer bijbrengen over het onderwerp. Je kan ook een vorming volgen.
Wil je met jouw organisatie aan de slag rond racisme, dan zijn we bij Avansa Centraal Vlaanderen graag je partner.
Op de bus, in de supermarkt, op het speelplein, in de school, jeugdvereniging of sportclub: iedereen krijgt wel eens te maken met ongewenst gedrag, discriminerende of racistische uitspraken. Toch blijven we vaak passief als getuige van ongewenst gedrag.
Het kan best moeilijk zijn om te reageren, niet alleen als mens die wordt geviseerd, maar ook als getuige. Misschien wil je als omstaander wel reageren, maar durf je niet?
Word een actieve omstaander en ontdek hoe je kan reageren op discriminerende of racistische uitspraken.
Tijdens deze training:
Interesse? Contacteer onze collega Marijke Verleyen: marijke.verleyen@avansa-cv.be of 0485/94.11.21.
Bezoek de website van Bovenhuids.
